Sprawa karna: Zrozum jej istotę, przebieg i Twoje prawa

Chcąc efektywnie poradzić sobie ze sprawą karną, warto zrozumieć jej przebieg oraz obowiązujące procedury. W artykule wyjaśniamy, czym jest sprawa karna, jak przebiega rozprawa sądowa i jakie prawa ma oskarżony w trakcie postępowania. Ponadto, zwracamy uwagę na istotne aspekty wsparcia adwokata oraz korzyści wynikające ze specyfiki usług naszej kancelarii.

Etapy postępowania

Sprawa karna składa się z trzech głównych etapów: 

1. Postępowanie przygotowawcze 
2. Postępowanie sądowe (w I i II instancji)
3. Postępowanie wykonawcze

Postępowanie przygotowawcze jest prowadzone przez prokuraturę lub przez policję pod nadzorem prokuratury. Jeśli nie zostanie umorzone, kończy się złożeniem aktu oskarżenia w sądzie, co daje początek etapowi postępowania sądowego. Następnie, po uprawomocnieniu wyroku sądowego, rozpoczyna się postępowanie wykonawcze, które wiąże się z realizacją orzeczonej kary i odbywa się pod kontrolą sądu. 

W potocznym rozumieniu, termin „sprawa karna” często odnosi się do postępowania sądowego w sprawach karnych, w ramach którego odbywają się rozprawy sądowe. W niniejszym artykule skupimy się właśnie na tym etapie postępowania, aby wyjaśnić, czego osoba oczekująca na rozprawę karną może się spodziewać. 

Rola adwokata już na etapie postępowania przygotowawczego

Warto zauważyć, że już na etapie postępowania przygotowawczego, podejrzany ma prawo do wsparcia obrońcy. W naszej kancelarii przywiązujemy dużą wagę do kompleksowego podejścia do procesu obrony, wykorzystując wszelkie możliwości wynikające ze współpracy z detektywami i biegłymi. Detektyw, w trakcie pracy operacyjnej, zdobywa dowody umożliwiające weryfikację prawdziwości zarzutów stawianych przez organ prowadzący postępowanie.

Większość naszych detektywów to byli funkcjonariusze pionów dochodzeniowo-śledczych policji z długim stażem pracy. Dzięki swojemu doświadczeniu potrafią odkryć nowe ślady i dowody oraz sprawnie wykryć zaniedbania lub błędy ze strony organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze. To z kolei pozwala obrońcy skutecznie przygotować się do rozprawy karnej. 

Rozprawa sądowa karna: co warto wiedzieć

Jeśli akt oskarżenia przedstawiony przez prokuraturę sądowi spełnia wymogi formalne, strony postępowania otrzymują zawiadomienia o terminie rozprawy głównej. Rozprawa rozpoczyna się od wywołania sprawy. Przewodniczący składu sędziowskiego kieruje przebiegiem rozprawy i sprawuje bezpośrednią kontrolę nad jej prawidłowym przebiegiem. Rozprawa sądowa rozpoczyna się od przedstawienia przez oskarżyciela zarzutów zawartych w akcie oskarżenia. Następnie sąd informuje oskarżonego o jego prawach. Sąd ustala, czy oskarżony przyznaje się do popełnienia zarzucanego mu czynu oraz czy chce złożyć wyjaśnienia, co jest możliwe w ramach postępowania karnego. W przypadku skomplikowanych spraw, sąd może zarządzić przeprowadzenie kilku rozpraw w tej samej sprawie. 

Podstawowym prawem oskarżonego jest prawo do obrony, w tym do skorzystania z pomocy obrońcy. Oprócz prawa do wyboru obrońcy, w określonych przypadkach oskarżony ma prawo do bezpłatnej pomocy obrońcy przydzielonego z urzędu. Może się to zdarzyć, gdy oskarżony przekona sąd, że opłacenie pomocy prawnej byłoby dla niego uciążliwe finansowo, bez uszczerbku dla utrzymania siebie i rodziny. 

Z prawa do obrony wynikają różne prawa szczegółowe, wśród których można wyróżnić najważniejsze: 

• Prawo do złożenia zeznań: Oskarżony ma prawo do składania zeznań, ale nie ma obowiązku udowadniania swojej niewinności. Może zmieniać swoje stanowisko procesowe dowolną liczbę razy i ma prawo do złożenia wyjaśnień w odniesieniu do każdego dowodu, który zostaje przedstawiony w sprawie. 
• Prawo do odmowy złożenia zeznań: Oskarżony może odmówić składania zeznań, nie podając powodu swojej decyzji. Nie ma obowiązku składania zeznań, które mogłyby działać na jego niekorzyść. Sąd nie może wymagać od niego złożenia przyrzeczenia, które zobowiązuje do mówienia prawdy. 
• Prawo do odmowy odpowiedzi na pytania: Oskarżony może odmówić odpowiedzi na pytania, wybiórczo odpowiadając na niektóre, a na inne nie. 
• Prawo do zadawania pytań świadkom: Oskarżony ma prawo do zadawania pytań świadkom podczas rozprawy karnej. 
• Prawo do dostępu do akt sprawy: Oskarżony ma prawo do wglądu w akta, wykonywania notatek oraz odpłatnych kopii z akt w trakcie całego postępowania sądowego. 
• Prawo do inicjatywy dowodowej: Oskarżony ma prawo do składania wniosków dowodowych zarówno ustnie, jak i pisemnie, aż do prawomocnego zakończenia postępowania przed sądem. 

Odwołanie od wyroku sądu pierwszej instancji

Sprawa karna jest kluczowym rozstrzygnięciem, gdy wyrok sądu jest wydawany w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej. Wyrok jest prawomocny, gdy nie przysługuje już możliwość odwołania. Orzeczenie pierwszej instancji jest nieprawomocne i uprawomocnia się po 7 dniach, o ile strona nie złoży wniosku o uzasadnienie wyroku. Po doręczeniu uzasadnienia, przygotowanego przez sąd na wniosek strony, strona ma możliwość odwołania się w ciągu 14 dni. Apelację należy złożyć na piśmie do sądu wyższej instancji za pośrednictwem sądu, który wydał orzeczenie, które ma być zaskarżone. Sąd drugiej instancji rozpatruje apelację. 

Sąd okręgowy rozpatruje apelację od wyroku wydanego przez sąd rejonowy. Jeśli sąd okręgowy jest sądem pierwszej instancji, apelację rozpoznaje sąd apelacyjny. Dla oskarżonego ważne jest, aby apelację przygotował doświadczony adwokat, co zwiększa szansę na uniewinnienie, mimo skazującego wyroku w pierwszej instancji. W przypadku apelacji od wyroku sądu okręgowego wymagane jest, aby była sporządzona przez adwokata lub radcę prawnego.

Oskarżony korzysta, gdy w całym postępowaniu karnym wspiera go profesjonalny obrońca. Obrońcy z naszej kancelarii realizują swoje zadania w sposób ponadstandardowy, wykorzystując m.in. wyniki pracy detektywów, o których wspomniano we wcześniejszej części artykułu. Na etapie apelacji szczególnie istotne jest wsparcie biegłych, z których ekspertyz korzysta nasza kancelaria. Doświadczeni specjaliści koncentrują się na wykazywaniu błędów i luk w opiniach biegłych sądowych, będących istotną podstawą orzekania. Przykładowo, w przypadku oskarżenia o uszkodzenie ciała może chodzić o weryfikację opinii biegłego lekarza sądowego dotyczącej stopnia uszkodzenia ciała pokrzywdzonej osoby. Taka kontr-opinia często może zasadniczo zmienić dalszy przebieg postępowania i rzucić na sprawę inne światło. 

Uprawomocnienie wyroku sądu apelacyjnego

Wyrok sądu drugiej instancji staje się automatycznie prawomocny w chwili jego ogłoszenia przez sąd. Wówczas orzeczenie sądu nabiera mocy wykonawczej. Na przykład, w przypadku skazania na karę pozbawienia wolności, kara staje się wykonalna. Uprawomocnienie orzeczenia rozpoczyna etap postępowania wykonawczego. 

Sąd nie doręcza wyroków z urzędu. Oznacza to, że po zapadnięciu wyroku lub jego uprawomocnieniu strona nie otrzyma automatycznie żadnego zawiadomienia. Informacji o statusie sprawy można poszukać w odpowiednim wydziale sądu właściwego. Można również spróbować zweryfikować potrzebne informacje za pomocą Portalu Informacyjnego Sądów Powszechnych. Najkorzystniejszym rozwiązaniem jest współpraca z doświadczonym adwokatem, który będzie informował stronę o wszelkich aspektach dotyczących jej sprawy karnej. Dzięki temu, przebieg postępowania jest dla strony jasny i zrozumiały, a także można mieć pewność, że żaden istotny fakt nie zostanie przeoczony. 

Wniesienie skargi kasacyjnej

W Polsce od 2020 roku istnieje możliwość wniesienia skargi kasacyjnej do Sądu Najwyższego w sprawach karnych. Skarga kasacyjna przysługuje zarówno oskarżonemu, jak i prokuratorowi, a także innym uczestnikom postępowania, którym wyrok sądu apelacyjnego narusza prawa. Znacznie zwiększa to szansę na skuteczną obronę oskarżonego na wszystkich etapach postępowania. 

Wartościowym wskazaniem na wniesienie skargi kasacyjnej jest istnienie poważnych wątpliwości co do prawidłowości wyroku sądu apelacyjnego, a także uzasadnione wskazanie na naruszenie prawa materialnego lub proceduralnego przez sąd. Skarga kasacyjna może być również oparta na wykazaniu rażącej niewspółmierności orzeczonej kary w stosunku do przewinienia.

Wniesienie skargi kasacyjnej wymaga współpracy z doświadczonym adwokatem lub radcą prawnym, który posiada uprawnienia do występowania przed Sądem Najwyższym. Termin na złożenie skargi kasacyjnej wynosi 30 dni od dnia doręczenia stronom uzasadnionego wyroku sądu apelacyjnego. 

Jak przygotować się do postępowania karnego

Kluczowym elementem przygotowania się do postępowania karnego jest zapewnienie sobie wsparcia ze strony kompetentnego i doświadczonego obrońcy. Dobry adwokat, korzystając ze swojej wiedzy i umiejętności, jest w stanie skutecznie reprezentować oskarżonego na wszystkich etapach postępowania, co znacznie zwiększa szansę na korzystne dla oskarżonego zakończenie sprawy. 

Ponadto, warto zapoznać się z przepisami prawa karnego oraz Kodeksem postępowania karnego, aby lepiej zrozumieć obowiązujące procedury i swój status w postępowaniu. Wiedza ta może ułatwić podjęcie odpowiednich decyzji oraz współpracę z rzetelnym obrońcą. 

Ważne jest również zgromadzenie i zabezpieczenie wszelkich dowodów, które mogą być przydatne w trakcie postępowania. Należy też ustalić czy można liczyć na wsparcie świadków lub innych osób, które mogą zeznawać na korzyść oskarżonego. 

Przewaga Kancelarii Prawnej BES

Nasza kancelaria prawna wyróżnia się na tle konkurencji dzięki niezwykle efektywnej współpracy z adwokatami, biegłymi sądowymi, detektywami oraz byłymi sędziami. Oferujemy kompleksowe usługi prawne, które obejmują różne etapy postępowania, począwszy od śledztwa, przez apelacje, aż po skargi kasacyjne. Oto czynniki, które czynią nas wyjątkowymi: 

• Współpraca z biegłymi sądowymi

Jednym z naszych głównych atutów jest bliska współpraca z biegłymi sądowymi, dzięki której nasza kancelaria może skutecznie wykorzystać ich wiedzę i doświadczenie w celu uzyskania najlepszych wyników dla klientów. Biegli sądowi wspierają nas w zgłębianiu dowodów, analizie dokumentów i sporządzaniu ekspertyz, co zdecydowanie wzmacnia naszą obronę.

• Współpraca z detektywami

Nasza kancelaria angażuje również detektywów, którzy przeprowadzają niezależne dochodzenia i gromadzą dodatkowe dowody w sprawach karnych. Ta profesjonalna współpraca pozwala nam na szerokie spojrzenie na sprawę, odkrycie nowych tropów, a także wykazanie nieścisłości w dowodach przeciwko naszym klientom. 

• Doświadczenie byłych sędziów

W naszym zespole znajdują się również byli sędziowie, którzy mają ogromne doświadczenie oraz znajomość systemu prawnego i orzecznictwa. Ich wiedza i praktyczne doświadczenie pozwalają nam na lepsze zrozumienie procesów sądowych oraz uniknięcie potencjalnych pułapek. To nieocenione wsparcie w budowaniu skutecznych strategii obronnych. 

• Kompleksowa strategia

Jednocząc siły adwokatów, biegłych sądowych, detektywów oraz byłych sędziów, nasza kancelaria jest w stanie opracować kompleksową strategię obrony. Dzięki temu podejściu, klientom gwarantujemy indywidualne podejście do sprawy i najwyższą jakość usług prawnych. 

Jeśli szukasz wsparcia prawnego w sprawach karnych, nasza kancelaria oferuje nie tylko profesjonalne usługi, ale również unikalną przewagę konkurencyjną wynikającą z szerokiej współpracy z biegłymi sądowymi, detektywami oraz byłymi sędziami.